ALAN DEĞİŞİKLİĞİYLE ÖZEL EĞİTİM OKULLARINDA ÇALIŞAN SINIF ÖĞRETMENLERİ İLE ÖZEL EĞİTİM ÖĞRETMENLERİNİN MESLEKİ DOYUM DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ: (MERSİN İLİ ÖRNEĞİ)
Author :
Abstract
Bu çalışmada alan değişikliğiyle özel eğitim okullarında çalışan sınıf öğretmenleri ile özel eğitim öğretmenlerinin mesleki doyum düzeyleri incelenmiştir. Araştırmaya gönüllü olarak, Mersin İli ve ilçelerindeki Milli Eğitim Müdürlüklerine bağlı Özel Eğitim Sınıfları ile Özel Eğitim Uygulama Merkezi I. II. III. Kademe ve Özel Eğitim İş Okullarını kapsayan okullarda alan mezunu ve alan değişikliği ile çalışan toplamda 261öğretmen katılmıştır. Araştırmada mesleki doyum ile cinsiyet, kıdem, mezun olunan okul, çalışılan okul ve alan değişikliği yılı gibi alt değişkenler arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini 2016-2017 eğitim öğretim yılında Mersin iline bağlı 12 ilçede bulunan özel eğitim sınıfı ve özel eğitim okullarında görev yapmakta olan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise bu kurumlarda çalışan %40’ı erkek (N=105), %60’ı kadın (N=156) toplamda 261 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın verilerinin toplanmasında araştırmacı tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” ile Kuzgun, Sevim ve Hamamcı (2005) tarafından geliştirilen “Mesleki Doyum Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin nalizinde betimsel istatistiksel yöntemler, korelasyon analizi, ki-kare testi ortalama karşılaştırmaları ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre alan değişikliğiyle özel eğitim okullarında çalışan sınıf öğretmenleri ile özel eğitim öğretmenlerinin mesleki doyumları düzeylerine bağlı olarak özel eğitim öğretmenlerinin mesleki doyum ortalamasının sınıf öğretmenlerinin mesleki doyum ortalamasından yüksek olduğu ancak bu farkın istatistiksel açıdan anlamlı olmadığı (p > 0.05) cinsiyet, kıdem, mezun olunan okul ve çalışılan okularasında anlamlı bir farklılaşma bulunamazken, (p>0.05), sınıf öğretmenlerinin alan değişikliği yılı arasında anlamlı bir farklılaşma görülmüştür (p<0.05).
Keywords
Abstract
In this study, occupational level of teachers and private education teachers working in private education schools were investigated with the field change. On the voluntary basis of the research, special education classes and Special Education Application Center of the National Education Directorates in Mersin province and districts I. II. III. In total 261 teachers working with field graduate and field change were participated in the schools covering level and private education business schools. In this study, the relationship between occupational satisfaction and sub-variables such as gender, seniority, graduated school, working school and field change year was investigated. General scanning model was used in the research. In the 2016-2017 academic year, teachers working in special education classrooms and special education schools in 12 districts of Mersin province constitute the universe of the study. The sample of the study consisted of 261 teachers (40% Male (n=105), 60% female (n=156)) working in these institutions. The “personal data form” prepared by the researcher and the “professional saturation scale” developed by Kuzgun, Sevim and Hamamcı (2005) were used in the data collection. Descriptive statistical methods, correlation analysis, Chi-square test and one-way variance analysis were used. According to the results of the research, the field of special education classroom teachers and special education teachers working in schools with a change of the professional depending on their level of satisfaction, special education teachers ' professional satisfaction professional satisfaction of classroom teachers is higher than the average of the average, but this difference was not statistically significant (p > 0.05) of gender, seniority, school, and found no significant differentiation between the schools studied (p>0.05), the change in the field of classroom teacher was observed a significant difference between years (p<0.05).
Keywords
- Akgün, A. E., Büyüköztürk, Ş., Demirel, F., Karadeniz, Ş., Kılıç Çakmak, E. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (15. basım). Pegem Akademi Yayıncılık. Ankara.
- Akkaş,S. (2017). “ Özel Eğitim Ve Oçem Sınıflarında Çalışan Öğretmenlerin İş Doyumu” Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi Cilt:1, Sayı:1, 2017, s.53-65.
- Akkuş, O. (2010). Rehberlik araştırma merkezlerinde görevli rehber öğretmenlerin iş doyum düzeylerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Aladağ, E., Feyzioğlu, B., Kiremit, H. Ö., Koruklu, N. (2013). Öğretmenlerin iş doyum düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.25(3), s. 119-137.
- Ataç, E. (2003). “21. Yüzyılda Öğretmen Eğitimi: Türkiye’de Öğretmen Eğitiminin Değerlendirilmesi” konulu panelde yaptığı açılış konuşması.18 Nisan 2003/Anadolu Üniversitesi-Eskişehir. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt 13, Sayı 2, s, 1-31.
- Aydemir, H. (2013). Özel eğitim alanında çalışan öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri ve yaşam doyumlarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
- Aydın, R. (2007). “Türkiye’de Eğitimle İlgili Yapılan Bilimsel Toplantılarda ve Millî Eğitim Şûralarında Ele Alınan Öğretmen Sorunları ile Millî Eğitim Bakanlığı’nın Politika ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi (1980– 2004)”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara.
- Büyüköztürk, Ş. (2005), Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (5.Basım), Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Cebeci, S. (2006). Okul müdürlerinin iş doyum düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Çek, F. (2011). Bağımsız anaokulu ve ilköğretim okulu müdürlerinin kültürel liderlik davranışları ile okul öncesi öğretmenlerinin iş doyumu arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Çelikten, M., Şanal, M. ve Yeni, Y. (2005).Öğretmenlik Mesleği Ve Özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 207-237.
- Dündar, T. (2011). Öğretmenlerin örgütsel adalet algıları ile iş doyumu düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Eser, Ş. (2010).Okulöncesi öğretmenlerinde iş doyumu meslektaş ilişkileri ve okul idaresi desteği arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale On sekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
- Gökmen, B. (2014). Özel eğitim okulu yöneticilerinin psikolojik dayanıklılık ve iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Gökyer, N. (2014). 2012 yılında alan değişikliği yapan öğretmenlerin yeni alanlarına ve uygulamaya ilişkin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 22 (3), 1187-1208.
- Gündüz, H. (2008). İlköğretim okullarında örgütsel iklim ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
- Güven D. E., ve Cevher F. N., (2005). “Okul Öncesi Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Yıl: 2005(2).Sayı: 18.
- İnandı, Y.,Ağgün, N., Atik, Ü. (2010). “Yönetici ve Öğretmenlerin Görüşlerine Göre İlköğretim Okullarında Çalışan Öğretmenlerin İş Doyum Düzeyleri” Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 6, Sayı 1, s. 102-126.
- Karataş, S, Güleş, H. (2010). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin İş Tatmini İle Örgütsel Bağlılığı Arasındaki İlişki. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (2010) 3/2, 74-89.
- Kaya, S., Şahin, H., Fırat, A., Maden, Ö., Eruçar, İ.O., Ceren, A. (2013). “2012-2013 Eğitim- Öğretim Yılında Alan Değiştiren Öğretmenlerin Yeni Alanlarına Yönelik Memnuniyet Durumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi” Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı: 2/2 2013, s. 302-335.
- Koruklu, N., Feyzioğlu, B.,Kiremit, Ö, H., Aladağ, E.(2013). “Öğretmenlerin İş Doyumu Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi” Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 13, Sayı 25, Mart 2013, 119 – 137.
- Kuzgun, Y.,Bacanlı,F. ( 2005). Rehberlik ve Psikolojik Danışmada Kullanılan Ölçme Araçları ve Programlar Dizisi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Kuzgun, Y.,Sevim, S., Hamamcı, Z. (2005). Mesleki doyum ölçeğinin geliştirilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 2(11), 14-18.
- Orhan, N. (2013). Aday öğretmenlerin mesleki tutumları ve iş doyum düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Özcan, Z. E. (2013). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin iş doyumu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Özer, B., Tüysüz, C., Bozkurt, N. ve Özdemir, S. (2013). Branş değişikliğiyle yan alanlarına geçen sınıf öğretmenlerinin yaşadıkları bu değişime ilişkin görüşleri: Hatay ili örneği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 6(15), 265-290.
- Pala, A. (2012). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin boş zaman değerlendirme alışkanlıklarının ve mesleki doyumlarının tespiti ve incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
- Sadık, Ö. (2014). Sınıf öğretmenlerinin maruz kaldıkları yıldırma davranışları algıladıkları sosyal destek ve mesleki iş doyumları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Seferoğlu, S. S., Yıldız H., ve Yücel Ü. A. (2014). “Öğretmenlerde Tükenmişlik: Tükenmişliğin Göstergeleri ve Bu Göstergelerin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Tedmem Eğitim ve Bilim. Cilt: 39, Sayı: 174 348-364.
- Sıcak A., Arslan A., Burunsuz E. (2015). Alan Değiştiren Sınıf Öğretmenlerinin Öz Yeterlik İnançlarının İncelenmesi. Asya Öğretim Dergisi. Vol: 3, No: 2 (2015).
- Titrek, O. (2009). “Okul türüne göre okullardaki örgütsel adalet düzeyi”. Uluslar arası İnsan Bilimleri Dergisi. Cilt:6 Sayı:2 Yıl:2009.
- Yıldız, B. (2013). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin iş stresi, örgütsel bağlılık ve iş doyumuna yönelik algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe EXTENDED ABSTRACT
